Blog

Jak mówią nie od razu Rzym zbudowano. Większość metropolii powstaje bowiem na przestrzeni setek lat, ulegając zmianom technologicznym, społecznym i kulturowym. Współczesny świat udowadnia jednak, że tam, gdzie jeszcze dziesięć lat temu pustynia sięgała poza horyzont, dziś możemy mieć najnowocześniejsze miasto świata. Choć przykłady można mnożyć, poniżej zestawiamy trzy miasta, każde z nich wzniesione na innym kontynencie, w innej dekadzie XX wieku i z innym przeznaczeniem, a to co je łączy to fakt, że powstawały w mgnieniu oka niczym w popularnej grze SimCity. 

Gdynia – kiedyś wioska rybacka, w latach 30. najnowocześniejszy w Europie port, a dziś perełka architektury modernistycznej. Po odzyskaniu niepodległości Polska nie dysponowała portem, co stanowiło ogromny problem pod kątem gospodarczym i militarnym. Prace nad budową nowej nadmorskiej wizytówki kraju potoczyły się więc bardzo dynamicznie. Pierwsze działania podjęto w 1921 roku, dwa lata później funkcjonował port tymczasowy, a w niedługim czasie także port rybacki, wojenny, pasażerski oraz stocznia. Gdynia, która już w 1926 roku otrzymała prawa miejskie, w okresie międzywojennym była dla Polski oknem na świat. Dlatego też równolegle z budową portu powstawało nowoczesne miasto z elegancką architekturą oraz bogatym zapleczem kulturalnym i edukacyjnym, co przyciągało nie tylko nowych mieszkańców, ale i rzesze turystów.

Las Vegas – miasto rozsławione na cały świat, słynące z blichtru, nieustającej zabawy i zwariowanej, wręcz kiczowatej architektury. Choć trudno w to uwierzyć, jeszcze na początku XX wieku ta niewielka osada liczyła 22 mieszkańców. Co sprawiło, że miasteczko górników stało się prawdziwą kopalnią złota? Kiedy w 1931 roku zalegalizowano hazard, Las Vegas jako kolejowy punkt przesiadkowy usytuowany tuż obok największego sztucznego jeziora w USA stało się atrakcyjnym miejscem do budowy kasyn, hoteli i innych świątyń zabawy. Nowe obiekty wyrastały jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, a ich formy miały deklasować konkurencję. W latach 50. inne stany zaostrzały przepisy dotyczące funkcjonowania kasyn, a Vegas zacierało ręce. Jednak erę rozświetlonego miasta z kopią Wieży Eiffla, figurą Sfinksa i spektakularnymi kompleksami wyznaczył rok 1989 i otwarcie kultowego The Mirage. Od tego czasu Vegas zdominowała osobliwa estetyka: ma być bogato, ma ociekać złotem oraz luksusem, a, co najważniejsze, ma zaskakiwać, nawet jeśli oznacza to balansowanie na granicy kiczu. 

Brasília – nowoczesna stolica, wyborcza obietnica, a finalnie miasto niepraktyczne. Kiedy w 1955 roku prezydent Brazylii podpisał decyzję o budowie nowej stolicy, plan był konkretny. Po pierwsze, siedziba państwa przeniesiona miała zostać z turystycznego Rio w głąb kraju, co jednocześnie miało zaktywizować uboższe regiony. Po drugie, nowa metropolia miała być na wskroś światowa i nowoczesna. Po trzecie, i najważniejsze, wszystko to w pięć lat. Zgodnie z wizją twórców projektu Lúcio Costy i Oscara Niemeyera układ miasta opracowany został na planie przywodzącym na myśl kondora z rozpostartymi skrzydłami, gdzie każda strefa życia publicznego miała ściśle określone miejsce. Dodając do tego fakt, iż trakty komunikacyjne dostosowane zostały głównie pod zmotoryzowaną część mieszkańców, otrzymujemy miasto o pięknej nowoczesnej architekturze, acz niefunkcjonalnej przestrzeni.