Blog

Surrealizm za sprawą ekscentrycznej osobowości Salvadora Dalego stał się jednym z najbardziej znanych kierunków w sztuce. Oderwane od rzeczywistości kompozycje kojarzą nie tylko znawcy, ale i laicy. Doskonałym przykładem jest obraz „Trwałość pamięci” z charakterystycznymi miękkimi zegarami. Surrealizm nie jest jednak nurtem z przeszłości, lecz kierunkiem, który wciąż się rozwija i ma swoich wyjątkowych przedstawicieli.

Shang Chengxiang, pochodzący z Chin artysta, udowadnia, że surrealizm jest wciąż jednym z najlepszych narzędzi do tego, by pokazać to, jak dziwne i nieodgadnione potrafią być ludzkie życie i umysł człowieka. Patrząc na jego płótna, widzimy niestworzone kompozycje, na których rzeczy bardzo realne i dobrze nam znane przenikają się z elementami, które zdają się nie mieć żadnego sensu. Anatomiczny model, który stoi na klatce schodowej i czeka nie wiadomo na co. Dwie olbrzymie kule dyskotekowe, które zamiast wisieć nad parkietem do tańca, toczą się po ciasnym korytarzu w tylko sobie znanym kierunku. Czy wreszcie wielobarwna chmura dymu unosząca się nad łóżkiem czy lasem zwiastująca coś niepokojącego, ale trudno domyślić się co.

Pożywką surrealizmu są przede wszystkim sny i związana z nimi ludzka podświadomość. W marzeniach sennych często kryje się to, o czym nie chcemy myśleć na jawie. Mogą to być skrywane pragnienia, utajone traumy lub drobne wydarzenia, które z jakiegoś powodu nie dają nam spać spokojnie. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych motywów twórczości Shang Chengxianga jest wspomniana już wielokolorowa chmura. Przyśniła mu się kiedyś, unosząc się nad lasem, i od tej pory stała się tematem przetwarzanym przez artystę na wiele sposobów. Wielobarwna chmura jest także znakomitą metaforą samych snów, które są nieuchwytne i krótkotrwałe. Mienią się znaczeniami i ukrytymi sensami, niczym rozlana w kałuży benzyna, ale ciężko tak naprawdę dotrzeć do ich istoty.

Tym, co jest tak wyjątkowego w twórczości chińskiego artysty, jest jego zdolność do splatania rzeczywistości z fantazją. W przeciwieństwie do wspomnianego już Salvadora Dali, obrazy Shang Chengxianga są o wiele mocniej osadzone w dobrze nam znanym świecie. Akcja rozgrywa się w realistycznie ukazanym lesie, na powierzchni Księżyca czy we wnętrzu domu, dzięki czemu nagłe pojawienie się ogromnej dyskotekowej kuli czy tęczowej chmury wywołuje duże zaskoczenie, pozostawiając widza w całkowitej dezorientacji.

Jak odczytywać twórczość Chengxianga? Oglądając jego obrazy warto pamiętać, że w naszym życiu dzieje się o wiele więcej, niż nam się wydaje. Ludzki umysł to prawdziwy labirynt i mało komu udaje się dotrzeć do jego sedna. Czy rzeczy, które zrobiliśmy, nie do końca uświadamiając sobie dlaczego tak postąpiliśmy, lub oderwane od rzeczywistości myśli, które nagle przyszły nam do głowy ni stąd, ni zowąd, nie bywają właśnie tak absurdalne jak kolorowa chmura wydobywająca się z pościeli lub dyskotekowa kula wędrująca po domu niczym nieproszony gość? Może to jest właśnie dobry trop, by zrozumieć, o co w tym malarstwie chodzi!